Opisy_Topo

NUMERUS

Program Opisy_Topo

Zobacz także
Plik do pobrania - tu pobierzesz plik instalacyjny programu typu setup.exe (zawiera również dokumentację oraz przykładowe dane testowe)
Dokumentacja programu - plik pdf, 540 kb
Zakup programów

W swojej działalności inspektora spotykam się z narzekaniem wykonawców szczegółowej osnowy geodezyjnej, że brakuje programu, który pomagałby w wykonywaniu tzw. szkiców powiązań z punktami sąsiednimi na opisach topograficznych punktów. Taki szkic jest obligatoryjnym elementem każdego opisu topograficznego, ale jest dość pracochłonny, ponieważ wiąże się z wykonaniem obliczeń wartości miar do punktów sąsiednich, a następnie przedstawieniem wyników w formie graficznej na szkicu wzajemnej konfiguracji punktów. Niniejszy program jest próbą praktycznego zmierzenia się z tym tematem. Wspomaga i automatyzuje ten dość kłopotliwy element prac związanych z opisami topograficznymi - realizuje następujące czynności:

dla każdego punktu traktowanego jako stanowisko ustala pulę punktów sąsiednich,
wykonuje indywidualne szkice wzajemnego rozlokowania punktów oraz powiązań stanowiska z punktami sasiednimi,
dla każdego punktu sąsiedniego ustala zgodnie z zasadami praktyki geodezyjnej w zakresie opisów topograficznych formę numeru jaki będzie umieszczony na szkicu (numer pełny czy skrócony),
oblicza na podstawie współrzędnych wartości miar pomiędzy stanowiskiem i punktami sąsiednimi,
dla każdego stanowiska zapisywany jest na dysku odrębny plik graficzny zawierający szkic powiązań z punktami sąsiednimi oraz wykaz stosownych miar.

Ponadto generowany jest zbiorczy raport prezentujący wyniki obliczenia miar do punktów sąsiednich.

Punkty mogą być prezentowane na szkicach w formie kółeczek lub odwróconych trójkątów, co umożliwia zastosowanie w przypadku osnowy poziomej lub osnowy wysokościowej.

W charakterze danych wejściowych program wykorzystuje dwa pliki:

wykaz współrzędnych punktów obiektu,
wykaz połączeń pomiędzy poszczególnymi punktami obiektu, który umożliwia ustalenie punktów wzajemnie sąsiednich.

Do prawidłowego działania programu kluczowe jest przygotowanie przez użytkownika drugiego pliku, co może być dość kłopotliwe w przypadku osnowy szczegółowej, ponieważ numery punktów są tu dość długie więc łatwo o pomyłkę. Rozwiązanie problemu doskonale ułatwia fakt, że wykaz połączeń może być jakby utożsamiany ze szkicem osnowy (sieci), który zazwyczaj i tak jest wykonywany i można go wykorzystać. Jeżeli taki szkic był wykonywany w programie QGIS to przy dobrej znajomości QGIS'a łatwo można wyeksportować z niego wykaz linii ze współrzędnymi początku i końca każdej linii. Natomiast program posiada wbudowaną funkcję pomocniczą, która umożliwia konwersję wykazu linii na potrzebny wykaz połączeń punktów, co należy wykonać jako wstępny etap prac.

Sposób prezentacji numerów umieszczanych na szkicu odpowiada zasadom praktyki geodezyjnej w zakresie opisów topograficznych - jeżeli godło punktu sąsiedniego jest identyczne z godłem stanowiska to na szkicu prezentowany jest jego numer skrócony. W przeciwnym wypadku dla punktu sąsiedniego wykazywany jest numer pełny.

Program stara się odpowiednio rozmieścić numery punktów tak, żeby wzajemnie nie kolidowały ze sobą oraz treścią rysunku. Jednakże ze względu na małą skalę rysunku, w szczególnie niekorzystnej konfiguracji punktów, mogą zdarzyć się przypadki częściowego przesłonięcia treści przez jakiś numer, zwłaszcza jeżeli ten numer jest długi, co wiąże się z zajętością znacznego fragmentu rysunku.
Z testów autora wykonywanych na obiekcie o liczebności ok. 1000 punktów wynika, że sytuacja taka zaszła dla niespełna 15 wygenerowanych szkiców, co można uznać za wynik zadawalający.

Jak widać z wyżej pdanych przykładów sposób prezentacji miar na szkicu jest nieco inny niż zazwyczaj był stosowany na opisach topograficznych. Zamiast wartości miar wpisywanych bezpośrednio na szkicu proponujemy wykaz miar w formie tabelarycznej. Jesto to sposób, który ma szereg zalet:

umożliwia automatyzację procesu tworzenie szkiców powiązań,
unika się problemów z rozmieszczeniem miar i upychania ich w miejscu, gdzie zazwyczaj brak przestrzeni na napisy,
unika się oznaczeń kątów, które dodatkowo komplikują i zagęszczają rysunek,
unika się dwuznaczności w interpretacji miar w sytuacji, gdy jest więcej niż dwa punkty sąsiednie.

Jednocześnie jest to sposób, który w żadnym aspekcie nie koliduje z obowiązujacymi standardami geodezyjnymi.

Sposób wykorzystania plików graficznych ze szkicami utworzonymi przez program zależy od inwencji użytkownika programu. Mogą one być wklejone w stosownym miejscu bezpośrednio na opisy topograficzne. W innym przypadku, gdy szkice kreślone są samodzielnie, szkic wygenerowany przez program może być wykorzystany jako wzorzec układu i relacji punktów na płaszczyźnie oraz źródło wartości miar.
Poniżej pokazany jest fragment opisu topograficznego, gdzie szkic utworzony przez program po prostu wklejono w stosownym miejscu opisu topograficznego.

Pomijając podstawową zaletę jaką jest automatyzacja procesu produkcji, produkt tworzony przez program ma szereg innych walorów podnoszących zaufanie do szkiców:

rozkład powierzchniowy punktów przedstawiony na każdym szkicu jest zgodny z mapą przeglądową osnowy,
zapewniona jest sytuacja, że sąsiedztwo dwóch punktów zostanie odnotowane na opisie topograficznym każdego z nich, czyli jeżeli wskazano na jednym opisie topograficznym, że istnieje relacja A ⇒ B to nie będzie zgubiona relacja B ⇒ A na opisie topograficznym drugiego punktu,
unika się wszelkiego rodzaju pomyłek numeracji punktów sąsiednich,
unika się pomyłek, że skróconym numerem oznaczono punkt sąsiedni zlokalizowany na innym arkuszu mapy,
unika się wszelkiego rodzaju pomyłek w zakresie miar, ponieważ są one obliczane na podstawie wykazu współrzędnych oraz prezentowane w formie tabelarycznej, więc nie ma mowy o złym umieszczeniu na szkicu.
wyeliminowane są inne różnego rodzaju tzw. pomyłki ludzkie.