Bank osnów w Google Earth

NUMERUS

Google Earth w geodezji

Google Earth to znakomita interaktywna aplikacja webowa umożliwiająca oglądanie zdjęć satelitarnych i lotniczych dowolnie wybranego terenu na kuli ziemskiej. Program korzysta z tych samych zasobów co usługa Google Maps, ale posiada dużo bardziej przyjazny interfejs użytkownika i oferuje wiecej funkcjonalności praktycznych. To swojego rodzaju wirtualny globus, dzięki któremu możemy przenieść się nad dowolny obszar i obejrzeć jego detale. Najlepszą jakość posiadają zdjęcia dla USA i Europy Zachodniej, ale dla wielu obszarów Polski poziom szczegółowości jest również zadawalający i dużo lepszy niż oferują to mapy topograficzne. Zdjęcia prezentują sytuację sprzed co najwyżej kilku lat, a nie sprzed kilkudziesięciu, jak to często jest w przypadku map topograficznych. Występuje w trzech wersjach: Google Earth - wersja bezpłatna, Google Earth Pro i Google Earth Enterprise. Wersja bezpłatna jest łatwo dostępna w necie, na przykład pod linkami:
www.google.com/intl/pl/earth/download/ge
www.dobreprogramy.pl
www.darmoweprogramy.org

Program jest szczególnie przydatny dla geodetów (ale krąg użytkowników jest dużo szerszy), a geodeta który jeszcze nie zna jego zalet może tylko żałować. Umożliwia na przykład wykonanie wirtualnej inspekcji terenu przed różnego rodzaju robotami. Przeanalizowanie uwarunkowań terenowych umożliwia dobre przygotowanie i zaplanowanie prac oraz podjęcie decyzji, które usprawnią przebieg czynności w terenie. Jest to przydatne w przypadku prac realizowanych na dużym obszarze albo w nieznanym terenie. Klasycznym przykładem może być planowanie kampanii pomiarowej związanej z zakładaniem osnów geodezyjnych, w szczególności osnów zakładanych metodą GPS. Jest ważne, aby wcześniej wiedzieć, które punkty wyznaczane lub potencjalne punkty nawiązania są zlokalizowane w terenie zadrzewionym lub trudno dostępnym.

Na pierwszy rzut oka można stwierdzić, że Google Earth jest podobne do geoportalu lub spotykanych usług WMS udostępniających ortofotomapy. Różni się jednak trzema podstawowymi zaletami, które w popularnych zastosowaniach są bardzo istotne:

Program umożliwia wczytanie zewnętrznej informacji użytkownika zakodowanych w stosunkowo prostej strukturze pliku kml (lub kmz). Tym samym istnieje możliwość nałożenia na treść geograficzną własnych warstw informacyjnych w postaci różnych symboli dla punktów o znanych współrzędnych, linii, granic działek, fotografii, informacji opisowej oraz linków i hiperłączy przypisanych do konkretnych punktów w terenie.
Informacja geograficzna w postaci fotograficznych podkładów terenowych jest dostępna natychmiast i w sposób ciągły. Zbędne jest ponoszenie jakichkolwiek kosztów na jej zgromadzenie, wynajęcie firmy informatycznej do opracowania odpowiedniej technologi udostępniania w sieci, serwis i utrzymywanie w stanie aktualności, eksploatację serwerów i całej infrastruktury informatycznej.
Program jest bardzo "lekki", po stronie użytkownika nie wymaga dużych zasobów komputera, potrafi dobrze funkcjonować nawet przy łączu internetowym średniej jakości.

Zobaczmy kilka przykładów praktycznych.

Zobacz film
Jak uzyskać podgląd punktów w Google Earth

Najprostszy przypadek - dysponujemy zbiorem punktów o znanych współrzędnych i chcemy zorientować się co do ich lokalizacji w terenie. Jeśli mamy zainstalowany Google Earth i program GeoKonwerter to żądany efekt możemy uzyskać natychmiast kilkoma kliknięciami myszki. Można to prześledzić na poglądowym filmie do którego link podano obok, gdzie za jednym zamachem wczytywane jest nawet kilka plików ze współrzędnymi. Lokalizację wszystkich tych punktów możemy oglądać na zdjęciach satelitarnych, co może posłużyć do wyciagania praktycznych wniosków. Nie ma znaczenia czy punkty są zlokalizowane stosunkowo blisko jeden od drugiego, czy też rozrzucone po całym powiecie lub całym kraju. Dowolny fragment szkicu i tak będzie mógł być zoomowany dla wybranego punktu, aby uzyskać jak najdokładniejszy obraz terenu wokół niego.

Przykład trochę bardziej zaawansowany to przeglądarka osnów geodezyjnych. Oprócz lokalizacji punktów oraz rozróżnienia ich klas lub rodzajów, może tu być pokazany również przebieg ciągów poligonowych co pozwala zorientować się w istniejących wizurach między punktami. Poniższy zrzut ekranu to fragment szkicu przeglądowego obejmującego osnowę 3 klasy całego powiatu.

punkt II klasy Ale szkic przeglądowy to zaledwie część potrzeb. Pozwala szybko uzyskać orientację odnośnie osnowy w rejonie roboty, albo pokazać miejsce lokalizacji punktu wybranego z ich wykazu. Jednak każdy geodeta słusznie zauważy, że zwykle potrzebne są jeszcze jego współrzędne i opis topograficzny. To też można zorganizować w Google Earth.

Nie ma przeszkód technicznych, żeby bezpośrednio z poziomu przeglądarki internetowej był dostęp do pełnej informacji zgromadzonej w banku osnów. Odpada wówczas konieczność udawania się po te dane do PODGiK-u oraz angażowanie tatmtejszych pracowników w wyszukanie i wydanie nam potrzebnych danych. Każdy geodeta może obsłużyć się sam, a jeśli posiada mobilny internet to może to zrobić nawet bezpośrednio w terenie.

Informacje jakie pokazują zrzuty ekranu obok są prezentowane dla dowolnego punktu po jego kliknięciu na mapie lub liście punktów. Link Opis topograficzny, widoczny na zrzutach ekranu, umożliwia podgląd opisu topograficznego dla punktu wraz z kopmletem numerycznej informacji katalogowej.

Udostępnienie danych w necie poprzez linki do odpowiednich, tematycznych plików kmz jest oczywiście w gestii władz geodezyjnych konkretnego powiatu. Google Earth może zaoferować tu wiele praktycznych rozwiązań, które byłyby bardzo przydatne dla geodetów. W sytuacji coraz powszechniejszych urządzeń wyposarzonych w internet mobilny, możliwe i bardzo proste jest pozyskiwanie potrzebnych danych on-line nawet podczas pracy w terenie.

Wypróbuj konkretne pliki KMZ
Wielowarstwowa przeglądarka ciągów poligonowych
Demo banku osnów z możliwością podglądu danych numerycznych i opisów topograficznych

Gdyby ktoś miał ochotę przećwiczyć osobiście i wypróbować, jakie możliwości daje Google Earth, to może to zrobić na podstawie plików kmz zamieszczonych pod linkami obok.

Pierwszy z nich to interesujący i bogaty w treść, konkretny plik użytkowy zamieszczony na stronie PODGIK-u w Nowym Dworze Mazowieckim. Prezentuje ciągi poligonowe starych osnów ewidencyjnych. Rozróżnione są tu rzędy osnów, a poszczególne obiekty są przedstawione na warstwach, których widoczność można włączać lub wyłączać w zależności od potrzeb.
Drugi jest plikiem demonstracyjnym, prezentuje jak oprócz informacji graficznej można pozyskiwać on-line dane numeryczne, a nawet opisy topograficzne punktów. Plik zawiera tylko kilka punktów z fikcyjnymi danymi, jest oczywiste, że w praktyce liczbę punktów można dowolnie powiększyć.
Plik można zapisać na dysku a potem "odpalić" w Google Earth, albo po aktywowaniu linka wybrać opcję Otwórz co uruchomi Google Earth na pliku z sieci.
Ale uwaga, żeby przykład zadziałał, to na komputerze musi być wcześniej zainstalowany program Google Earth.

Zalecane są dwie zmiany w domyślnej konfiguracji Google Earth, co można zrobić w menu Narzedzia > Opcje. W celu zapobieżenia przechylaniu widoku przy dużych zbliżeniach zaznacz opcję Nie przechylaj automatycznie w trakcie skalowania (zakladka Nawigacja). W celu usprawnienia wydruku opisów topograficznych wskazane jest zaznaczenie kwadratu Pokaż wyniki internetowe w zewnetrznej przeglądarce (zakladka Ogólne). Po tej zmianie zawartość linków będzie pokazywana w przeglądarce użytkownika (IE, Firefox, itp) co poprawia jakość grafiki opisów topograficznych i umożliwia wydruk. Google Earth dysponuje wewnętrzną przeglądarką linków, ale lepiej jest ją wyłączyć.

Warto w tym miejscu powiedzieć, bo mogą to czytać osoby, które nigdy nie miały okazji zetknąć się z Google Earth, jakie są metody wczytania pliku kml lub kmz do tej aplikacji. Program przewiduje trzy alternatywne sposoby:

kilknąć 2x w nazwę pliku kml (kmz) - Google Earth zostanie uruchomiona automatycznie dla tego pliku,
uruchomić Google Earth a następnie wczytać plik funkcją Plik > Otwórz,
użyć metody systemowej "zasnacz i upuść" tj. przeciągnąć wybrany plik na ikonę Google Earth.

działki
Podobnie można udostępnić obraz granic działek na wybranym obszarze, jeśli tylko zawartość bazy danych wyeksportujemy do pliku kml.

Trzeba też coś powiedzieć o wadach Google Earth, które mogą uwidocznić się w niektórych rejonach kraju, co obniża tam satysfakcję z potencjalnej użyteczności programu.
Przede wszystkim na obszarze Polski mamy niejednakową jakość zdjęć fotograficznych. Są rejony, gdzie rozdzielczość zdjęć jest dobra, wówczas użytkownik ma możliwość dużego skalowania, przybliżenia terenu i uzyskania dobrego wglądu w szczegóły terenowe. Ale są też rejony, gdzie słabsza rozdzielczość zdjęć nie pozwala na duże zbliżenia.
Inną usterką, która może być zauważona w niektórych rejonach, są lokalne niedokładności kalibracji zdjęć.
Pocieszające jest jednak to, że administartor serwisu sukcesywnie wymienia podkłady fotograficzne, zastępuje stare zdjęcia nowym materiałem o lepszych parametrach jakościowych.